Tuesday 9 October 2018

🌲🌷🌺🌹🌻🥀🌲మా బతుకమ్మ పండుగ కథలు ౼9 చద్దుల బతుకమ్మ 🌲🌺🏵️🌹🌷🌲

🌲💐🌲💐🌲💐 చద్దుల బతుకమ్మ 💐🌲💐🌲💐🌲

పండుగ అనగానే అమ్మ కొన్ని పనులు విధిగా చేయాల్సిందే ! తెల్లవారు ఝామున 4 గం . కి ముందే నిద్ర లేవడం , తెల్లవారే వరకు అందరికీ తలకు నూనె అంటి తల స్నానాలు , ఇల్లంతా కడిగించడం , ముగ్గులు పెట్టడం . నాము , బియ్యం మెత్తగా నూరి ఇల్లంతా తెల్లటి ముగ్గులతో భలే మెరిసి పోయేది . మామిడి తోట నుండి మామిడి కొమ్మలు తెచ్చి వరండా చుట్టూ , అన్ని గడపలకి మామిడి తోరణాలు కట్టించేది . గడపలకు పసుపు రాసి ,కుకుమ , బియ్యప్పిండి తో అలంకరణ .
తడిసిన బండలు , పచ్చటి మామిడాకుల వాసనతో  వింతైన వాసన గుభాళీంచేది . హాల్లో ఒక ప్రక్కన  ఈత చాప వేసి దానిమీద పెద్ద బస్తాడు తంగేడు , తేలుగొండి  పూలు పోసి తడి చీర కప్పి ఉంచేవారు . తంగేడు పూల గమ్మత్తైన వాసన అక్కడంతా వ్యాపించి ఉండేది . మరో పక్కన బతుకమ్మ పేర్చేటప్పుడు  మధ్యలో నింపే పిప్పింటాకు మరో పెద్ద కుప్ప .

           ఇక వంట ఇల్లు విడిగా రెండు పెద్ద గదులుగా ఉండేది . అక్కడ పిండివంటలు , చద్దుల వాసన ఘుమ ,
ఘుమలు . రెండు పెద్ద ఇనుప పొయ్యిలు ,
కట్టెలు మండుతూ ..పొగ తో వంటిల్లు నిండిపోయేది . అయితే తడికట్టెలు కాకుండా , బాగా ఎండిన కట్టెలు కాబట్టి చక్కగా మండేవి, కొద్దిగా పొగతో . అమ్మ వంట
అవగానే చద్దులు , స్టీలు కాన్లలో సర్దేసి , భోజనాలు కాగానే  బతుకమ్మను పేర్చడం మొదలు పెట్టేది .  రెండుగంటలకు పైనే పట్టే
పెద్ద పని అది . పిల్లలందరం, సాయంచేసి తంగేడు పూలు , రంగులద్దిన గడ్డిపూల కట్టలు , అమ్మా ఇప్పుడు ఇవి పెట్టు , ఈ రంగు బావుంటుంది అని సలహాలిస్తూ
..అందిస్తుంటే ..అమ్మ ప్లేట్ లో ముందు గుమ్మడాకులు వేసి , పూలు పేర్చెది . దేనితరువాత ఏవి ఇవ్వాలో , ఎలా సమానంగా మడతలు పెట్టి ఇవ్వాలో అమ్మ చెప్పినట్టు ఇచ్చేవాళ్ళం .

          అమ్మ మంచి టీం లీడర్ . పిల్లల్ని అంటే మమ్మల్ని అన్ని పనుల్లో ఇన్వాల్వ్ చేసేది . పండుగలకి చేసే పనులు , పిండి వంటలకి  కూడా మాకు పనులు చెప్పి
చేయించేది . మంట , పొయ్యి దగ్గర చేతులు
కాలతాయి   జాగ్రత్త అంటూనే , మాకు పనులు
నేర్పేది . పిండి జల్లెడ పట్టడం , నేల శుభ్రం చెయ్యడం , వండినవి డబ్బాల్లో సర్దడం ,
కట్టెలు , గరిటెలు , ప్లేట్లు అందించడం .. కాస్త పెద్దయ్యాక నూనెలో వేయించడం కూడా . పాలకాయలు , గవ్వలు వత్తడం , పల్లీ
మిఠాయి కి పల్లీలకు పొట్టు తీయడం .. ప్రతీ
పనిలో మేం అమ్మ ప్రక్కనే ఉండి , కబుర్లు చెబుతూ సాయం చేసేవాళ్ళం . మధ్యలో అమ్మా కొంచం రుచి చూస్తాం అని చేతిలో పెట్టించుకొని , తింటూ.. మధ్య , మధ్య నాన్న
వంటిట్లోకి వచ్చి , వండినవి నోట్లో వేసుకుని ..ఇంకా కారం పడుతుంది , ఉప్పు తగ్గింది ,
నువ్వులు వేగలేదు , కర కర లాడట్లేదు అని
వంకలు పెట్టి వెళ్ళేవాడు . అమ్మ విసుక్కునేదీ మిమ్మల్ని మెప్పించలెం బాబూ అని .. చివరకు బానే ఉన్నాయిలే అనేవాడు .

సరే మళ్ళీ బతుకమ్మ దగ్గరికి వద్దాం . ముందు పెద్ద పువ్వులు , బరువైనవి పేర్చి , రాను రాను వెడల్పు తగ్గిస్తూ , కోన్ షేప్ లో పేరుస్తూ , పైన తేలికైన పూలు , రంగు రoగుల్లో పేరుస్తూ  , పైన గుమ్మడి పువ్వు పెట్టి ముగించేది . పెద్ద బతుకమ్మ , ప్రక్కనే తోడు బతుకమ్మ లపైన దేవుడిదగ్గర ఉదయమే పెట్టి పూజ చేసిన గౌరమ్మలను ఉంచేది . పెద్దగా పేర్చిన బతుకమ్మను ఎలా తీసుకెళ్ళాలి ? పూలు కదలి పోతాయి కదా ! అందుకే ప్లేటు కిందినుండి  గట్టి దారం పసుపు రాసి , నాలుగు వైపులా పైకి తీసి కట్టేవారు .అప్పుడు పువ్వులు కదలకుండా గట్టిగా ఉంటాయి . బతుకమ్మ చుట్టూ అగరు వత్తులు గుచ్చి ఉంచేవారు .
   
        మళ్ళీ గబ,గబా తయారు కావాలి . చద్దుల బతుకమ్మ గుడి దగ్గర కాదు , వూరికి దూరంగా ఉన్న చిన్న గుట్ట మీద . బల్ల
పరుపుగా ఉన్న ఆ బండ ని , గిద్దె బండ అనేవారు . ప్రక్కనే పెద్ద నీళ్ళ కుంట ఉండేది .అందులో బతుకమ్మ లను వదిలి పెట్టేవారు .వూరికి 1 కి మీ దూరం లో ఉండేది . అక్కడికి వెళ్ళాలి .  బతుకమ్మను మోయడానికి ఇద్దరు ఉండేవారు , భుజాలు మార్చుకునేవారు బరువైనప్పుడల్లా .. పైగా కొండ చిన్నదైనా పైకి ఎక్కాలి కూడా బరువుతో
.  ప్రసాదాల కాన్లు  కూడా ఉండేవి . అందరం తలా ఒకటి పట్టుకునేవాళ్ళం . తిరిగి వచ్చేటప్పుడు చీకటి పడిపోతుంది . పల్లెటూరు , వీధి దీపాలు ఉండవు ,
అందుకు పెట్రో మాక్స్ లైట్లు మూడు , నాలుగు తెప్పించేది అమ్మ .
   
            కొత్త బట్టలు కట్టుకుని తయారు అయ్యేసరికి , సన్నాయి మేళం వచ్చేసేది . ఇంటి ముందు చక్కాగా పాటలు వాయించేవారు .  బతుకమ్మ పైన చిన్న ,రవికల బట్ట , వడి బియ్యం మూట ( చిన్నది
) పెట్టి , పెరుగన్నం  కలిపి మూడు ముద్దలు ఇంటి ఆడపిల్లకి తినిపించాలి . ఇంకెవరికీ ..? నాకే ! తరువాత నా చేత్తో చల్ల (మజ్జిగ ) గడపకు మూడుసారు అద్దించి ,  దేవుడికి , పెద్దలకి నమస్కారం చేయించేది అమ్మ !
మీకు ఏమి గుర్తుకు వస్తోంది ? ఆడపిల్లను
ఆత్తవారింటికి ఇలాగే పంపుతారు కదూ .. వడి బియ్యం , పెరుగన్నం పెట్టి . అవును .. అచ్చం అలాగే .. బయట సన్నాయి మేళం , బోలెడంత మంది ఊరిజనం , హడావుడి అచ్చు అలాగే ! అమ్మ కళ్ళనీళ్ళ పర్యంతం అయ్యేది .  బతుకమ్మను నెత్తికెత్తుకుని మేళ lతాళాలతో , వెనక మేం ఠీవిగా నడుస్తూ
కదిలేవాళ్ళం . తరువాత బాబాయి వాళ్ళ బతుకమ్మ , తరువాత బ్రాహ్మణవారి బతుకమ్మ ఇలా అందరూ ఊరేగింపుగా నడుస్తూ  ముందు సన్నాయి మేళం , వెనుక బతుకమ్మలు , ఆ వెనుక మేము కబుర్లు చెప్పుకుంటూ గిద్దె బండ చేరేవాళ్ళం . అగరుబత్తుల వాసన ఘుమ ఘుమ లాడుతూ , బతుకమ్మల పైన వెలిగించిన
చిన్న ప్రమిదలలో దీపాలు వెలుగుతూ .. పెద్ద పెద్ద బతుకమ్మలు రంగు రంగుల్లో , సాయంకాలపు నీరెండలో మెరిసిపోతూ ! అద్భుతమైన దృశ్యం ! చుట్టూ  మరింత మెరిసిపోతూ స్త్రీలు .. పిల్లలు ! గిద్దె బండ మా రాజ్యం అన్నంత స్వేచ్చ  ! పరుగులూ .. ఆటలూ , పాటలతో మార్మ్రోగుతూ ! సంతోషం అంతా అక్కడే రాశి పోసినంత అందంగా !

         ఆఖరి రోజున రెట్టించిన ఉత్సాహం తో
పాటలూ  , కోలాటాలూ వేసి బాగా అలసిపోయి ..చీకటి పడేవరకు
బతుకమ్మలను కుంటలో వదిలేసి , పసుపు గౌరమ్మలను అక్కడే ఓలలాడించి , ఆ పసుపు భక్తిగా అద్దుకొని , ప్రసాదాలు పంచుకునేవారు . ఎన్ని ప్రసాదాలు ? ఎన్నెన్ని చద్దులు ? కమ్మగా , తియ్యగా కడుపునిండా తిని , బాగా ఆడుకుని సంతోషం గా తబ్బిబ్బయ్యే పిల్లలు . రోలు రోకళ్ళు , పిస్తోలు రీళ్ళు పేలుస్తూ మగ పిల్లలు , బిస్తి గీసి , చెమ్మ చెక్కలు ఆడుతూ ఆడవారు ..! ఒక
అందమైన అనుభూతి . ఇక బాగా చీకటి పడిందని పెట్రోమాక్సు లైట్లు ముందు
దారిచూపుతుంటే , వెనుక కోలాహలంగా
ఆరుస్తూ పిల్లలం , ఆవెనుక రోజంతా పనులతో , బతుకమ్మ ఆటతో అలసిన
అమ్మలు మెల్లిగా , బతుకమ్మను సాగానంపెసామనే భారమైన  హృదయాలతో .. అడుగులు వేస్తూ , మెల్లిగా కబుర్లు
చెప్పుకుంటూ ఇళ్ళు చేరేవారం !

తొమ్మిది రోజుల సందడి అలా ముగిసేది .  మర్నాడు దసరా పండుగ ! గుడివద్ద మగవారు అందరూ చేరేవారు . గుడిలో పూజలు జరిపించి , ధ్వజ స్థంభం వద్ద జమ్మి కొమ్మను నిలబెట్టేవారు . అందరూ కాగితాలమీద  " శమీ శమయతే పాపం !
శమీ శత్రు వినాశనం ! అర్జునస్య  ధనుర్ధారీ , రామస్య ప్రియదర్శనం ! " అనే శ్లోకం రాసి , జమ్మి చుట్టూ ప్రదక్షిణాలు , మూడుసార్లు చేసి , ఆ కాగితాలను జమ్మి కొమ్మకు గుచ్చేవారు . గుడి ప్రసాదాన్ని తీసుకొని , సాయంత్రం వూరి పొలిమేర దాకా నడిచి , పాల పిట్ట దర్శనం చేసుకుని వెనుదిరిగేవారు ! పాల పిట్ట దర్శనం సకల శుభదాయకం మరి !
l
ఇవండీ మా చిన్న పల్లెటూర్లో బతుకమ్మ ,
దసరా పండుగ విశేషాలు !  ఈమాత్రం పండుగ మేమూ చేసుకున్నాం లేవో .. అంటారా ..? చాలా సంతోషం ! మన చిన్ననాటి జ్ఞాపకాలు నేమరేసుకున్నామని సంతోషిస్తా ! విసుగనిపిస్తే  క్షమించండి .. బతుకమ్మ నా జ్ఞాపకం .. నాకోసమే రాసుకున్నా !
   



  😃🙏🏼

No comments:

Post a Comment